روان‌شناسی تورم در ایران؛ بازتاب بحران مدیریت در انزوای علوم انسانی (با ارائه مفهوم نظری موازنه نخبگان در نظام آموزشی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 روان‌شناس، عضو هیئت علمی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

2 کارشناس امور اقتصادی، دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه عالی دفاع ملی

3 پیراپزشک، دانشجوی دکتری علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

چکیده

در آسیب‌شناسی مسئله «تورم در ایران»، مواردی نظیر: اقتصاد دولتی، عدم اتخاذ سیاست‌های اقتصادی کارآمد، نظام مالی غیرمولد، تحریم‌های اقتصادی، عدم ورود به بازار تجارت جهانی و اقتصاد آزاد، همچنین اقتصاد تک‌محصولی و وابسته به نفت، در سال‌های اخیر توسط نشریات و رسانه‌های داخلی و خارجی مطرح‌شده است. اما مورد خطاب قراردادنِ یکی از دلایل بروز تورم در اقتصادهای وابسته به منابع طبیعی تحت عنوان «بیماری هلندی»، با تشبیه یک بحران یا آشفتگی اقتصادی، به یک عارضه یا بیماری در پیکرة انسانی، راه را برای عمیق‌تر نگریستن به مسئله تورم در ایران و به‌نوعی روان‌شناسی این ساختار اندام‌وار، هموار نمود. به عبارتی اگرچه هیچ‌یک از موارد مذکور به‌عنوان دلایل بروز تورم در اقتصاد ایران، قابل‌انکار نیست؛ اما وقتی اقتصاد به‌عنوان یک ارگانیسم زنده، مفروض گرفته شود، بروز عارضه‌ای همچون تورم را نمی‌توان با نگاهی تک‌ساحتی و تجویزهای مقطعی، تشریح و اصلاح کرد. از همین‌رو در این اثر؛ به‌عنوان مطالعه‌ای میان‌رشته‌ای، با روش توصیفی/تحلیلی و بهره‌مندی از رویکردهای رفتارشناسی سیاسی و نگاهی بنیادین به روند آموزش و تربیت مدیران اجرایی کشور، ضمن پرداختن به «نظریة شخصیت سیاسی» هارولد لاسول و ارائه مفهوم نظری موازنه نخبگان، به‌عنوان چارچوب‌های نظری پژوهش، و با نگاهی استقرایی و پیوند متغیرها در جهت اثبات مفروض پژوهش، مبنی بر «تأثیر مستقیم نگاه تقلیل‌گرایانه و فاقد اولویت به حوزة علوم انسانی به‌عنوان ماهیت مغفول‌ماندة ناخودآگاه نظام مدیریتی کشور بر بحران‌های سیاست‌گذاری و مدیریتی کشور به‌طور عام، و عنصر اولیة مسئله تورم در اقتصاد ایران به‌طور خاص پرداخته‌شده است.

کلیدواژه‌ها